Heb je ooit gehoord van een hotel speciaal voor wormen? Nee, het is geen grap! Een wormenhotel ook wel wormenbak genoemd, is eigenlijk een soort appartementencomplex voor onze kleine kruipende vrienden – de wormen.
In een wormenhotel hebben de wormen een luxe leventje. Ze krijgen namelijk hun eigen speciale container, waarin ze heerlijk kunnen wonen en eten. Het is een soort van all-inclusive hotel, waar de wormen kunnen genieten van een uitgebalanceerd dieet van gft afval zoals fruit- en groenteschillen.
Het hotel is ook een win-win situatie voor ons, mensen. We hoeven minder gft afval weg te gooien, omdat de wormen het afval omzetten in waardevolle compost. Dit is geweldig voor onze tuinen en planten.
Maar hoe werkt een wormenhotel? En hoe maak je zelf een hotel of wormenbak? In dit artikel gaan we je alles uitleggen!
Hoe werkt een wormenhotel?
Een wormenhotel is een toren of bak gemaakt van hout of kunststof waarin organisch afval zoals groente en fruitafval omzet in compost met behulp van wormen. Het werkt als volgt:
In een wormenhotel wordt compost gemaakt door de wormen die in het hotel leven. De wormen eten organisch afval, zoals fruit- en groenteafval, koffiedik, papier, bladeren, enz. en breken het af tot compost. De compost die wordt geproduceerd in een wormenbak is eigenlijk het uitwerpsel van de wormen, ook wel “vermicompost” genoemd.
De wormen eten het afval en breken het af tot kleinere stukjes. Tijdens dit proces komen er micro-organismen vrij die het afval verder afbreken en omzetten in compost. De wormen scheiden ook enzymen en bacteriën af die helpen bij het afbreken van het afval. Na verloop van tijd wordt het afval omgezet in een rijke, donkere compost.
Om compost te maken in een wormenhotel is het belangrijk om een goede leefomgeving te creëren. De wormen hebben een goede omgeving nodig om te overleven en het afval te kunnen afbreken. Het afval mag wel een beetje vochtig zijn, maar zorg ervoor dat het in het wormentoren niet te nat is. Vermijd ook bepaalde soorten voedsel, zoals vlees, vis en zuivelproducten. Deze kunnen gaan rotten en onaangename geuren kunnen veroorzaken.
Het duurt meestal enkele maanden tot een jaar voordat de compost in het wormenhotel volledig is afgebroken en gereed is voor gebruik. Wanneer de compost klaar is, kan het worden gebruikt als een rijke en voedzame bodemverbeteraar voor planten.
Wat is wormenthee?
Vond je wormenhotel al een gek woord, dan is er ook nog wormenthee! Wormenthee is vloeibare mest die wordt geproduceerd door het aftappen van vocht uit een wormenhotel. Het is eigenlijk het vocht dat vrijkomt uit het gft afval en de compost terwijl de wormen het afval afbreken. Wormenthee is rijk aan voedingsstoffen zoals stikstof, fosfor en kalium, die essentieel zijn voor de groei en gezondheid van planten.
De wormenthee loopt door de kleine gaatjes in de verschillende lagen naar beneden en komt dan onderin de wormentoren uit. Daar zit meestal een kraantje om het vocht af te tappen. Je kunt hierdoor opvangen in een bakje. Het kan vervolgens worden verdund en gebruikt als vloeibare mest voor planten.
Het is belangrijk om de wormenthee te verdunnen, omdat het erg geconcentreerd kan zijn en te veel voedingsstoffen kan bevatten die schadelijk kunnen zijn voor planten. Je kunt hier regenwater voor gebruiken zodat je ook dan weer gebruik maakt van wat de natuur je biedt!
Wormenthee is een geweldige manier om planten te voeden zonder het gebruik van chemische meststoffen. Het is een natuurlijke en biologische meststof die rijk is aan voedingsstoffen. Het zorgt voor een betere bodemkwaliteit van je eigen tuin of potten en dat zorgt op zijn beurt weer voor gezondere en dus mooiere planten en bloemen!
De voordelen van een wormenbak
Als jij kiest voor een wormenbak, dan heeft dat natuurlijk een aantal voordelen voor jou en voor de natuur. Wij zetten deze voor je op een rij!
- Vermindert afval: Door het gebruik van een eigen wormenhotel kan (een deel) van je gft afval worden omgezet in compost in plaats van dat het op de vuilnisbelt terechtkomt. Hierdoor wordt het afval verminderd en draagt het bij aan een duurzame en milieuvriendelijke levensstijl.
- Je maakt je eigen compost: Wormenmest of wormencompost is een zeer vruchtbare bodemverbeteraar. Het bevat essentiële voedingsstoffen voor planten en kan worden gebruikt om de bodem te verbeteren en planten, groenten en bloemen te laten groeien. Op die manier kun je je planten en tuin een opkikker geven met eigen compost!
- Bespaart geld: Door zelf compost te maken bespaar je kosten op het kopen van compost die gemaakt wordt in de fabriek! Bovendien betaal je in sommige gemeente per kilo afval. Door minder gft afval te produceren, bespaar je ook nog eens geld.
- Milieuvriendelijk: Wormencompost is een natuurlijk en biologisch product dat geen schadelijke stoffen bevat. Hierdoor ga je bewuster met het milieu om dan compost en meststoffen waarvan je de oorsprong niet kent.
- Educatief: Het hebben van een eigen wormenhotel kan ook een educatieve ervaring zijn, vooral als je kinderen hebt. Het kan helpen om het belang van duurzaamheid, het verminderen van afval en thuis recyclen te begrijpen. Bovendien kunnen je kinderen het hele proces volgen: van afval verzamelen in een compostbakje tot het als “eten” geven aan de wormen en daarna er de eigen tuin mee voeden.
Wat mag er wel en niet in een wormenhotel?
Niet al het organisch materiaal mag je toevoegen aan een wormenhotel. Wat mag er wel en niet? Wij zetten de basis voor je opeen rijtje!
Wat mag wel in de wormenbak?
In een wormenhotel kun je verschillende soorten gft afval toevoegen die door de wormen worden afgebroken en omgezet in compost. Het is voornamelijk afval wat je thuis in de keuken verzamelt met een handig afvalbakje op je aanrecht of uit je tuin. Er zijn twee soorten afval die je kunt toevoegen: groen afval en bruin afval.
Groen afval
Groen afval is organisch afval dat rijk is aan stikstof en vocht bevat. Denk hierbij aan:
- Fruit- en groenteafval zoals schillen
- Koffiedrab
- Vers gemaaid gras
- Vers tuinafval zoals bladeren en bloemen
Bruin afval
Bruin afval is organisch afval is droger dan groen afval en rijk aan koolstof. Denk hierbij aan:
- Hooi of stro
- Dode bladeren
- Karton en papier (versnipperd)
- Houtsnippers
- Dode planten
Het is belangrijk om een balans te vinden tussen groen en bruin afval. Over het algemeen wordt aangeraden om ongeveer evenveel groen afval als bruin afval toe te voegen aan het wormenhotel. Dit zorgt voor een goede balans tussen stikstof en koolstof en voorkomt dat het afval gaat stinken of rotten.
Wat mag je niet toevoegen aan een wormenhotel?
- Vlees, vis en andere dierlijke resten zoals botten
- Gekookte etensresten
- Brood en andere deegproducten ook pasta en gebak
- Vetten zoals olie en boter
- Koffiepads en theezakjes (losse koffiedrab mag wel)
Wormenhotel kopen – onze favorieten
Je kunt een wormenhotel zelf maken of kopen. Een wormenhotel zelf maken kan leuk zijn, zeker als het met je kinderen doet. Maar een wormenbak kopen is natuurlijk een stuk praktischer. Wij zetten onze favoriete wormenbakken voor je op een rij!
- Mooi vormgegeven
- Voor binnen en voor buiten
- Handig kraantje aan de onderkant
Dit wormenhotel is een echte aanwinst voor jouw tuin of huis. Het mooie strakke design en de keuze uit verschillende kleuren maakt dat hij ook in jouw interieur perfect past. Hij heeft 2 verschillende composteerlades waar de aardwormen hun werk kunnen doen. Dit is perfect wanneer jij graag veel GFT-afval wilt composteren.
Daarnaast heeft hij ook een aparte container waar de wormenthee in opgevangen wordt. Onderaan de bak zit een heel handig kraantje. Hiermee kan je de wormenthee vervolgens eenvoudig aftappen. Super handig wanneer je veel gebruik wilt maken van de wormenthee. Zo kan je jouw planten nog sneller en makkelijker helpen groeien!
- 4 handige lagen
- Opvangbak met kraantje
- Gemaakt van gerecycled materiaal
De wormenbak met vier handige lagen is perfect om jouw GFT-afval om te toveren in vruchtbare aarde. Dankzij de vier lagen geef je de wormen genoeg tijd en kan de compost het beste rijpen. Op deze manier krijg je dus de hoogste kwaliteit compost en thee. De bak is daarnaast gemaakt van gerecycled materiaal. Dit is heel mooi omdat je op deze manier dus dubbel een steentje bijdraagt aan het milieu.
De bak is eenvoudig te monteren. Hiervoor heb je geen gereedschap nodig. De wormenbak heeft een handige opvangbak voor de wormenthee. Met het gemonteerde kraantje kan je deze vervolgens eenvoudig aftappen. Ideaal wanneer je het vocht zonder moeite wilt kunnen gebruiken.
- Losse stapelbare ringen, kies zelf het perfecte formaat
- Extra plantenring verkrijgbaar
- Op wieltjes
De wormentoren is ideaal voor het composteren van jouw afval. Hij bestaat uit losse ringen die je kan stapelen. Je kan dus zelf bepalen hoe groot je hem wilt maken. Ook kan je een extra plantenring aanschaffen. Deze plaats je in plaats van de deksel. Hierin kan je aarde en leuke plantjes plaatsen. De wormen kunnen zo vrij door de aarde kruipen en jouw plantjes bemesten. Win-win situatie dus! Zo ziet je tuin er leuk uit en worden tegelijkertijd je plantjes gestimuleerd in de groei.
Verder staat de wormentoren op wieltjes. Deze kan je dus eenvoudig door jouw tuin verplaatsen. Dit is handig wanneer je de wormenthee wilt verspreiden door jouw tuin. Je hoeft dan niet de hele tijd je hele tuin door te lopen. Onderin zit een opvangbak voor het vocht met kraantje. Zowel het verspreiden als het aftappen van de wormenthee kan je dus doen zonder veel moeite doen.
Zelf een wormenhotel maken?
Online vind je verschillende uitlegfilmpjes hoe je zelf je eigen wormenhotel kunt maken van hout of van bijvoorbeeld plastic emmers. Een van de leukste filmpjes vinden we onderstaand van het Klokhuis! Zij leggen op een makkelijke en educatieve manier uit hoe je zelf met weinig middelen een wormentoren maakt.
Stinkt een wormenhotel?
Een goed onderhouden wormenhotel hoort niet te stinken. Als het op de juiste manier wordt beheerd, ruikt het zelfs aangenaam aards en naar compost (moet je van houden natuurlijk).
Oorzaken dat je wormenhotel toch stinkt
Als je wormenhotel toch stinkt, dan heeft dat meestal een van de volgende oorzaken:
Te veel vocht: Wormen hebben zuurstof nodig om te overleven. Als het afval in het wormenhotel te vochtig is, kan dit ervoor zorgen dat de wormen stikken en het afval gaat rotten, waardoor er een onaangename geur ontstaat. Zorg er daarom voor dat het afval in de wormenbak niet te nat is en voeg eventueel droge materialen toe, zoals stro of droge bladeren, om het vocht te absorberen.
Verkeerde voeding: Wormen eten organisch materiaal, maar je kunt niet zomaar al het gft afval aan het wormenhotel toevoegen. Vermijd bijvoorbeeld vlees, vis, zuivelproducten en gekruid voedsel, omdat deze snel kunnen gaan rotten en dus stinken.
Overbevolking: Als er te veel wormen in het wormenhotel zitten, kan dit leiden tot overmatig afval (uitwerpselen) en een slechte geur. Zorg er daarom voor dat het aantal wormen in het wormenbak overeenkomt met de hoeveelheid afval die wordt geproduceerd.
Slechte ventilatie: Wormen hebben zuurstof nodig om te overleven. Zorg er daarom voor dat het wormenhotel voldoende ventilatie heeft, zodat de lucht kan circuleren en de wormen voldoende zuurstof krijgen.
Veelgestelde vragen
Hoeveel lagen wormenhotel?
Een wormenhotel bestaat altijd uit verschillende lagen. Het beste is om voor een wormentoren te kiezen met drie of vier lagen. Op die manier kun je aan de bovenste laag steeds nieuw afval toevoegen en wordt het afval in de onderste laag langzaam compost.
Wat kost een wormenhotel?
Een kant en klaar wormenhotel kost meestal rond de 100 euro. Natuurlijk kan het ook goedkoper en zelfs het dubbele kosten, maar voor 100 euro heb je een leuk wormenhotel. Wormen kun je ook los kopen of gratis ophalen. Zelf een wormenhotel maken kost ongeveer 10-20 euro aan materiaal.
Waar moet een wormenbak staan?
Een wormenbak kun je het beste op een schaduwrijke plek zetten en niet in de volle zon. Anders kan het te warm worden in de zomer. Daarnaast is het handig om de wormenbak ook op een beschutte plek te zetten zodat als het koud is, deze ook wat uit de kou staat. Vriest het? Zorg er dan voor dat je de wormenbak inpakt. Bijvoorbeeld met noppenfolie of een verhuisdeken.
Kan een wormenbak buiten?
Ja hoor, een wormenbak kun je gewoon buiten zetten. Let er wel op dat deze niet in de volle zon staat, maar eerder in de schaduw en beschut. Een houten wormenbak is minder geschikt voor buiten in de regen, omdat het hout kan gaan verweren.
Welke wormen passen in een wormenbak?
Tijgerwormen of zogenaamde compostwormen gebruik je voor een wormenbak en om te composteren. Je gebruikt hiervoor de niet de standaard regenwormen die je in de tuin vindt! Tijgerwormen kun je kopen, maar vaak vind je ze ook via een advertentie om gratis op te halen.